Telefoonnr+31(0)6-33375791

E-mailinfo@byac.nl

LocatieDiverse locaties

Kirtan

Wat is Kirtan?
We gaan in dit artikel naar een paar aspecten kijken die ‘instrumenteel’ zijn in de beoefening van kirtan, lofzang. We zullen een aantal ogenschijnlijk externe, maar belangrijke punten aankaarten en uiteindelijk ook de meest interne. 
 
Het Belang van Melodie en Ritme
In Bhakti Rasāyan legt Srila Bhaktivedānta Nārāyana Gosvāmi Mahārāja (Śrīlā Gurudeva) met een lilā van Nārada muni één aspect uit. Op een dag, vóórdat hij had leren zingen, ging Nārada Muni naar de hemelse planeten en begon te zingen. De woorden van zijn kirtan waren goed, maar hij zong vals en de melodie klopte helemaal niet. Aanwezig daar in de hemel is de devatā (een door God bevoegde autoriteit) van de melodie, genaamd Sura. Toen hij Nārada vals hoorde zingen, raakte hij fysiek vervormd. Iedereen daar die Nārada hoorde zingen, voelde pijn in het hart. Daarop benaderde iemand hem en legde hem uit dat door zijn zang Sura en alle zangers daar lelijk en vervormd zijn geraakt. ‘Om ze te redden moet je daarom meteen naar Brahmhā om de kunst van het zingen te leren.’ Nārada ging naar Brahmhā en Brahmhā stuurde hem door naar Sarasvati en van haar leerde hij de juiste melodieën. Hij kwam terug naar de hemelse planeten en zong op de juiste manier waardoor de lichamen van alle bewoners daar herstelden naar hun oorspronkelijk vorm. Hierna werd Nārada Muni wereldwijd bekend als de grootste prediker van prachtige devotionele liederen. 
Śrīlā Gurudeva legde na deze lilā verder uit: “Als in kirtan de juiste melodie niet op het juiste moment wordt gezongen, dan zal het ongunstig zijn. ‘s Morgens zingen we een specifieke melodie en ‘s avonds zingen we weer een andere. Als we niet de juiste melodie zingen volgens de tijd van de dag, dan zal Sura (de devatā van melodie) er onder lijden. Degenen onder ons hier die het moeten aanhoren, zullen ook pijn voelen.” 
Het kan zijn dat iemand bovenstaande redenen te extern vindt. Het gaat immers om ons hart toch? En niet om de externe vertoning van deze liefde? Śrīlā Gurudeva legt met een andere lilā uit waarom dit tóch zo belangrijk is. Toen Sri Caitanya Mahāprabhu in Jagannáth Puri verbleef, wilden verschillende toegewijden een offering maken aan Hem door hun zelf geschreven kirtan’s te presenteren. Maar niemand kon zingen voor Srimān Mahāprabhu als het niet eerst was goedgekeurd door Sri Svarup Dāmodar Gosvāmi. Waarom? Als er iets niet klopte in de kirtan, dan zou dit pijn brengen aan het hart van Sri Caitanya Mahāprabhu. Om dit te voorkomen moest het eerst langs Sri Svarup Dāmodar Gosvāmi. Als wij kirtan willen doen voor Sri Caitanya Mahāprabhu, willen wij ook geen pijn aan Zijn hart toebrengen. Daarom proberen we de melodieën en ritmes te volgen die aan ons zijn gegeven door Srila Narottam Dās Thākura en de volgelingen in zijn lijn. De instrumenten die gebruikt worden voor het plezier van Sri Caitanya Mahāprabhu zijn ook specifiek beschreven in de kirtan’s van onze ācārya’s. De Djembe valt daar niet onder.
Zijn een goeie melodie en ritme genoeg? 
Tot dusver Sura en Tāla, oftewel het belang van de juiste melodie en ritme. Srila Bhaktisiddhānta Sarasvati Thākur Prabhupāda legt uit dat veel mensen tegenwoordig kirtan en zelfs hari-kathā geven met de hulp van melodie en ritme en dans, soms ook met een tentoonstelling van diarama’s, of het schrijven van boeken. Hij legt het volgende uit: “Sankirtan is niet simpelweg een luide uitbarsting van melodie, ritme, harmonie, meter enzovoort voor het bevredigen van de zintuigen van mensen, of voor een ander soorgelijk doel. In werkelijkheid is dit soort kirtan geen volledige Krsnā -kirtan. Het woord Krsnā -sankirtan verwijst naar de kirtan van de transcendentale naam, transcendentale vorm, transcendentale kwaliteiten, transcendentale spel-en-vermaak en speciale attributen van de transcendentale metgezellen van de allerhoogste transcendentale persoonlijkheid Gods, Srī Krsna.” 
Srila Prabhupāda gaat verder: “Dat gezegd te hebben, Krsnā -kirtan wordt ook niet verricht door simpelweg de melodie, ritme, meter en harmonie af te wijzen. Deze elementen dienen daadwerkelijk gebruikt te worden in Krsnā -kirtan alleen. De zes rāgā’s, oftewel de verpersoonlijkte melodieën en zes-en-dertig rāgini’s of de melodische gemalinen van de rāgās zijn allemaal dienaren van Krsnā -kirtan. Het is absoluut noodzakelijk dat Hari-kirtan gedaan wordt met het lichaam, de gedachten en de spraak tegelijkertijd. Als we met onze gedachten afwezig zijn tijdens Krsnā -kirtan, dan is het geen volledige Krsnā -kirtan.”

Wat is het allerbelangrijkste in Kirtan?

Nu beginnen we langzamer een dieper begrip te krijgen van wat kirtan nou eigenlijk is. Maar zonder voorgenoemde basis te handhaven, is het heel moeilijk om de diepere betekenissen van kirtan aan te raken. Srila Bhaktisiddhānta Sarasvati Thākura Prabhupāda legt in een ander artikel verder uit: “Kirtan wordt sankirtan genoemd als het door veel mensen samen wordt uitgevoerd. Maar is het de naam ‘sankirtan’ waard als een paar waardeloze mensen, met geen enkele passie voor dienst aan Sri Bhagavān samen komen en schreeuwen in harmonie? Het zal ware hari-sankirtan zijn wanneer we toe treden tot de sankirtan van werkelijke toegewijden die Sri Bhagavān dienen volgens de principes vastgesteld in de Vedās en verbonden geschriften.”
Srila Bhaktisiddhānta Sarasvati Thākura Prabhupāda legt verder ook uit: “Daarentegen, is het geen Hari-sankirtan als het uitgevoerd wordt voor de preventie van epidemieën zoals cholera of de pokken, voor welvaart in handel, voor winst of voor respect en faam. Dit soort kirtan is māyā-kirtan (māyā=illusie).” 
En als allerlaatste zegt Srila Prabhupāda: “Zo lang we de perfecte Krsnā -kirtan, uitgevoerd door oprechte toegewijden, niet beoefenen, zal māyā ons misleiden op verschillende manieren.
 
In de Gaudiya sampradāya lijn geldt als regel dat de harmonium niet gebruikt mag worden tijdens de Gaura Ārati.
Het instrument mag wel bespeeld worden tijdens reguliere Kirtana.